Friday, April 29, 2011

ანტიკური ხელოვნება

ბერძნულმა ხელოვნებამ კლასიკური სიმშვიდე,ტანჯვა და მშვენიერება ერტნაირი წარმატებით გამოსტაცეს ქვასა და ბრინჯაოს.
ადამიანის მიქნილობა,ეპოქის ტრაგიკულობა,დამპყრობელტა სისასტიკეა უკვდავყოფილი ამ ქმნილებაში.ხელოვანთ სწამთ,რომ ნიჭი,ძალა,მშვენიერება და სიბრძნე არ ემორGილება დროებით გაბატონებულ დესპოტთა სირეგვნეს,ის უკვდავია დროსა და სივრცეში,ძალადობა კი_წარმავალი.
ეს მართალია,იმის მიუხედავად,რომ ძველი მსოპლიო რუკის მარგალიტი_საბერძნეტი რომის უხეშმა კოჰორტებმა დაიპყრეს,შეწყდა დიდი ხელოვნების მაჯისცემა და ამიერიდან დაიწყო რომის ხელოვნების ისტორია .
I საუკუნე ძველი წელტაღრიცხვისა_განსაკუთრებით ძველი ბერძნული ხელოვნების საუკუნეა.ამ დროის ქმნილებებიდან კიდევ ორიოდეს დავასახელებთ.
აპოლონიოს ნესტორის ძის “მჯდომარე მძლეოსანი” ბრინჯაოს ვაჟკაცია,დგესაც რომში დგას და ალმაცერად უყურებს ზვიად დამპყრობლებს.
ამავე ოსტატისაა “ბელვედერის ტორსი:_პარაკლე,ძლიერ დაზიანებული,და მაინც ძეგლი ბერძEნთა გენიის ტრიუმფისა.
არიან ქმნილებები,რომელთა ავტორი უცნობია.ერტიმაჟში ინახება ეროსი,რომელიც მშვილდას ეზიდება.მარმარილოს ეს მომხიბლავი ბიჭუნა IV საუკუნეშია გამოკვეთილი.
აფროდიტეს ქანდაკებათა შორის ყველაზე უფრო ცნობილია ორი:მედიGების ვენერა,რომელსაც ქვემოტ აწერია “ათინელი კლეომენი”,სინამდვილეში კი რომაული ასლია,პოზითაც და შესრულებითაც ძლიერ ჰგავს კაპიტოლიუმის ვენერას,ოღონდ ეს უკანასკნელი უფრო დაქალებულია.ორივენი ხელით იფარავენ სიშიშვლეს.პირველი დგას მედიGების უფიცის გალერეაში,მეორე კი III საუკუნისაა და რომის კაპიტოლიუმში ინახება.
შეუძლებელია ერთ საუბარში დიდი ანტიკური ქმნილებების ანალიზი.უბრალოდ შევავლოთ თვალი ზოგ მათგანს ოლიმპიური თამაშობათა ციკლიდან.აქ ერთინეორეს ეჯიბრება ოლიმპიური სპორტი და კლასიკური ხელოვნება.
…ჰერაკლეს ცის თაღი მზრებზე შეუდგამს.იქ დგას ათენა ქალღმერთი.
…მეკინეს ლომთა ჭიშკარი.
…ზევსის ტაძრის დასავლეთი ხედი.
…ჰერმესს ხელით უჭირავს ყრმა დიონისე.
…ათლეტი სირბილის დაწყების წინ იკრავს სანდლებს.
თითქოს ეკრანზე ხედავთ სპორტისა და ხელოვნების ტრიუმპჰს.აქ ყველა იმარჯვებს,მაგრამ ვერ ვხედავთ დამარცხებულს.ესაა ანტიკური ხელოვნების ზეიმი.
…ბერძენი მანდილოსნები ოლიმპიურ ცეცხლს აქრობენ…
…და ის მაინც გიზგიზებს,ანტიკური ხელოვნების მარად Gაუკრობელი ცეცხლი,ვითარცა სიმბოლო ხალხთა მეგობრობისა.გიზგიზებს საბერძნეტში,ხელოვნების მუზეუმებში,ოლიმპურ ასპარეზობებზე,ხალხთა გულებში…
ანტიკური ხელოვნება ცოცხლობს,ხალხთა საამაყო და სადიდებლად.”ასე ინება დიდმა კიპრიდამ…”

No comments:

Post a Comment